Friday, March 3, 2017

პატარა ბიჭი აჩიკოს ზღაპარი

                                      
იყო და არა იყო რა. იყო ერთი პატარა ბიჭი აჩიკო. რაღა პატარა, მისი თანატოლები ბიჭები უკვე დამოუკიდებლად  იცვამდნენ ტანსაცმელს, დამოუკიდებლად სადილობდნენ  და არც იმას ნაღვლობდნენ, დედები ბებიებთან ან ბაბუებთან თუ დატოვებდნენ. პირიქით, იმასაც კი ნატრობდნენ, ნეტა სულაც მარტო დავრჩეთ სახლში, ჩვენ ხომ უკვე დიდები ვართ და თვითონ მოვუვლით ჩვენსავე თავსო. მაგრამ რომ ვთქვათ, აჩიკო დიდი ბიჭი იყოო, შეიძლება გაგვინაწყენდეს ჩვენი ზღაპრის გმირი. მას ხომ უნდოდა, რომ არ გაზრდილიყო და სულ პატარა, დედას პატარა აჩიკო ყოფილიყო. ჰოდა, მოდი, დავუძახოთ მას პატარა პიჭი, პატარა ბიჭი აჩიკო.

ერთ მშვენიერ დღესაც აჩიკოს გაკვეთილები დაუმთავრდა და დედის მოსვლამდე თავის კლასელებთან ერთად ჩვეულებრივ თამაშობდა სკოლის ეზოში: „წეროები“, ამბობს ლადო, „მიფრინავენ“,- აგრძელებს თიკა, „სად“, -ეს სალოა, „შორს“- უკვე თვითონ პატარა ბიჭი აჩიკო იძახის, თან თავისი მეგობრებივით ხელს ხელზე ურტყამს გვერდით მდგომს. „ცხრამეტი“, - ეშმაკურად იცინის ლადო და იწყება: „ერთი, ორი,სამი, ოთხი....“. თან ხელების მხიარული ტკაცატკუცი ისმის.

-დედაააა! - სატირლად გამზადებული იძახის  პატარა ბიჭი აჩიკო და ეზოში ახლადშემოსული დედისკენ გარბის.

ლადო, თიკა და სალო მოღუშულები შესცქერიან ერთმანეთს. აღარ ისმის ხელების ხმა, ახლა ხომ პატარა ბიჭ აჩიკოს უნდა ეთქვა „თერთმეტი“ და ლადოც იგემებდა მისი არც თუ პატარა ხელის წკაპანს.

-თამაში ჩაიშალა - რაღაცნაირი ხმით ჩაილაპარაკა ლადომ. გოგოებმაც ნაწყენად შეავლეს თვალი ჩვენს გმირს და პაწაწინა იების საკრეფად გაეშურნენ.

პატარა ბიჭ აჩიკოს კი დედასთვის მაგრად ჩაეჭიდა ხელი, თითქოს ეშინოდა, არსად გაიქცესო. იგი ვეღარც კი  ამჩნევდა თავის  მეგობარ გოგონებს, აი, ლადოს ხმა კი... ლადოს ხმა გზაზე დედის გვერდით მოსიარულესაც ახსოვდა. „რა უცნაური ხმა ჰქონდა ლადოს....“ პატარა  ბიჭმა აჩიკომ, ხელი აიქნია, თითქოს ამ უადგილო აზრის მოშორება უნდაო და მეორე ხელი კიდევ უფრო მოუჭირა დედას ხელზე.

სახლში დაბრუნებისას უსიამოვნო ამბავი უთხრა დედამ:

-აჩიკო, ჩემო აჩიკო, ახლა ცოტა ვისადილოთ მხოლოდ. „მუცელი შეინახე“, კატოს დაბადების დღეზე უნდა წავიდეთ.

პატარა ბიჭმა აჩიკომ სლუკუნი მორთო:

-არ მინდა დაბადების დღეზეეეეე!

-იცი როგორ გაუხარდება კატოს შენი მისვლა?!

-არ მინდააააა!!!

-ნახე, კატოს საჩუქარი! - დედა ლამაზ ბარბის თოჯინას აჩვენებს თავის პატარა ბიჭს - შენ აჩუქე. კარგი?

მაგრამ პატარა ბიჭ აჩიკოს არაფრის გაგონება არ უნდა:

-მე ჩემი მულტფილმის ყურება მინდაააა!

ბევრი იტირა თუ ცოტა იტირა, მაინც არაფერი ეშველა. დედამ მაინც წაიყვანა ჩვენი ჭირვეული ბიჭი კატოს დაბადების დღეზე. იქ კი...ოხ, რამდენი ბავშვი! არ უნდა პატარა ბიჭ აჩიკოს აქ. რა კარგად ისვრის დათო ისარს მიზანში!  რამხელა ბუშტს ბერავს საღეჭი რეზინისგან თათა! გიორგი კი დიდი კაცივით ჭამს საჭმელს ჩანგლით!!! პატარა ბიჭი აჩიკო ჩაფიქრდა. თვითონ სულ ისვრის ტანსაცმელს ჭამის დროს, ვერც ბუშტის გაბერვა ისწავლა. ისრის სროლა კი სულ არ უცდია. მას მხოლოდ მულტფლმები, ცხოველები და თავისი პატარა დათუნია უყვარს. შერცხვა პატარა ბიჭ აჩიკოს და სიმწრის ცრემლი მოადგა თვალზე. დედამ შეამჩნია და გულში ჩაიხუტა.

-წავიდეთ რაა.წავიდეთ. - ეჩურჩულება დედას და თან უფრო ეკვრის.

-ცოტა ხანს დატოვე შენი ბიჭი და ყავა დავლიოთ - ეუბნება აჩიკოს დედას კატოს დედა და პატარა ბიჭ აჩიკოსკენ იყურება მომღიმარი, - დიდი ბიჭია უკვე.

წასასვლელად ემზადება დედა.

-აჩიკო, - ხელს ადებს კატო მხარზე. - აჩიკო, რა ლამაზი ბარბია! -ბედნიერი სახით დასცქერის  გოგონა თავის საჩუქარს.

პატარა ბიჭმა აჩიკომ სასწრაფოდ მოიშორა კატოს ხელი და დედისკენ მოკურცხლა. თან კურცხალი ცრემლებიც მოამზადა სატირლად. ცრემლები გოგონასაც გადმოსცვივდა.

- მე... მე მინდოდა, მადლობა მეთქვა, - ლუღლუღებდა დედის მკერდზე თავმიყრდნობილი და ისეთი თვალებით იყურებოდა ბიჭუნასკენ, თიკას და სალოს რომ ჰქონდათ სკოლის ეზოში.

-წავიდეეეეთ! - ისევ თავისას გაიძახის პატარა ბიჭი აჩიკო.

-კარგი, კარგი. სევდიანი და ცოტა გაბრაზებული პასუხობს დედა და ქურთუკს აცმევს შვილს. კატო ისევ ძველებურად თამაშობს ბავშვებთან. დედები კი ყავის დასალევად გადიან სხვა ოთახში.

დედა ბოდიშს უხდის მასპინძელს და თან წასვლას ჩქარობს.

დედას უყვარს ყავა. თავის ლამაზ თითებს შემოხვევს ხოლმე ფინჯანს, მეგობრებთან მხიარული საუბრით ნელ-ნელა სვამს, თან თვალებს ჭუტავს ოდნავ. ახლა არ დალევს დედა ყავას. მას ახლა პატარა, ჭირვეული ბიჭი მიყავს სახლში და ჩუმად ბუზღუნებს:
-ნეტავ როდის უნდა გაიზარდო? როგორ დავიღალე, როგორ...

პატარა ბიჭ აჩიკოს უნდა ხელზე ჩაებღაუჭოს დედას, მაგრამ დაუსრულებლად ესმის ყურებში: „დავიღალე.დავიღალე.დავიღალეეე...“ შერცხვა ჩვენს ბიჭუნას  და სახლში რომ დაბრუნდნენ, მხრებაწურული შეიპარა ოთახში. იქ კი სარკის წინ გაჩერდა და თვალი შეავლო საკუთარ თავს. აი, უკვე ეს შარვალიც დაუმოკლდა, არადა ცოტა ხნის წინ უყიდა მამამ. ჩაფიქრდა. მერე კი ლადოს უცნაური ხმა შემოესმა: „თამაში ჩაიშალა“. ახლა აღარ აუქნევია ხელი ფიქრისთვის. „ნეტავ რატომ ჰქონდა სხვანაირი ხმა ლადოს?“ ახლა მტირალი კატო გაახსენდა. „კატო რატომ ტიროდა? მე ხომ არაფერი მითქვამს, არც ჩამირტყავს? აბა რატომ ტიროდა?“ „დავიღალე“- ახლა დედის ხმა ესმის. „რამ დაღალა დედა?“ თან დედის ხელები უდგას თვალწინ, ყავის ფინჯანზე შემოხვეული...
ისევ შეხედა სარკეს. მერე დაიხედა კიდეც შარვლის დამოკლებულ ტოტებზე. „მე დიდი ვარ!“ და შეშინებულმა შეხედა თავის ორეულს.

-დედაააააა! - ბოლოჯერ გაიქცა დედისკენ სამზარეულოში და ბოლოჯერ აქვითინდა მწარედ.

-ჰო, ჩემო პატარა ბიჭო, რა იყო? - ცრემლიანი ხმით ეკითხება დედა?

მაგრამ პატარა ბიჭმა აჩიკომ იცის, რომ აღარაა პატარა. ისიც იცის, რომ ხვალ თვითონ ჩაიცმევს ტანსაცმელს. ისიც გადაწყვიტა, რომ მამას სთხოვოს, ისრები და სამიზნე უყიდოს და პარკში წავიდნენ სავარჯიშოდ, მხოლოდ მამა და თვითონ. სროლას რომ ისწავლის, მაშინ წაიყვანენ დედას და აჩიკო აჩვენებს, რომ დიდი და ძლიერი ბიჭია. ბებია დიდ ტორტს გამოუცხობს დაბადების დღეზე, სადააცა რომ მოვა უკვე, და ერთი შებერვით ჩააქრობს რვა სანთელს!

დედამ ჯერ კიდევ არ იცის, დიდი ბიჭი რომაა აჩიკო.

დიდმა ბიჭმა აჩიკომ დიდი მუშტებით მოიწმინდა ცრემლები და ამაყად ჩამოხტა დედის კალთიდან.


Monday, January 2, 2017

წერილი თოვლის პაპას

ბედობა მშვიდობისა, თოვლის პაპა. გამოიძინე? ყინვები კი დაგემთხვა და, სინოპტიკოსებს თუ დავუჯერებთ, ბოლო ასი წლის განმავლობაში ყველაზე მეტად გაგიჭირდებოდა საჩუქრების დარიგება. ნუ შეჭმუხნი შუბლს, რაღა დროს წერილია, ასეთი არაპუნქტუალურობა რა უბედურებააო. ძალიან დაღლილი ვიყავი და შენთვის ჰაიჰარად მოწერას არ ვარ ჩვეული. თან საჩუქრის თხოვნას არც ვაპირებდი. წინა ორ წერილში რომ გთხოვდი, იქნებ მიდგე-მოდგე-მეთქი, ეგ წინაასაახალწლოდ ნაწილობრივ ახდა. ახლაც მხოლოდ იმას გთხოვ, იქნებ ცოტა დააჩქარებინო მოსახდენი. ნუ, ამ შემთხვევაში, ცოტაც ბევრი როა, ეგ ხო იცი?! მომავალ წელს აუცილებლად შეგაწუხებთ სხვა სურვილებით, გუდაში რომ იდება ისეთით. შარშანდელი სურვილებიდან კი არ შეგისრულებია ისე არაფერი და  რა ხდება, ბავშვი აღარ ვარ თუ.... თუმცა წლის მიწურულს იქიდან ერთ კი შემისრულა secret santa-მ. იცი ეგ? იმიტომ გეკითხები, რომ არ ვიცი, როგორ დამკიდებულება გაქვს facebook-თან, ელფებმა კიდე იქნებ დაგიმალეს. საყოველთაო secret santa-ობა მოეწყო, საიტზე რეგისტრირდებოდი და ვინც შეგხვდებოდა, შენ იქნებოდი იმის სანტა და ვისაც შენ შეხვდებოდი, ის იქნებოდა შენი სანტა. ჰოდა, ჩემმა სანტამ ველოსიპედის ბოქლომი გამომიგზავნა, თანაც ბიბისფერი. ჩვენც (ხაზს ვუსმევ!) გავაგზავნეთ.
ჩემს წელზე მინდოდა მომეყოლა, ხომ უნდა იცოდე, იფიქრო თუ არა ჩემი სურვილის შესრულებაზე:
კარგი წელი იყო, ახალი სამსახური... მერე მეორე ახალი სამსახური... თოვლის პაპა, შენ ხომ იცი, რა კარგები არიან ბავშვები?! ჰოდა, დიდი ფუფუნებაა, შენს თვალსა და ხელს შუა რომ სწავლობდნენ და იზრდებოდნენ. მარა, კი დავიღალე ძალიან, ახლაც ძლივს ვაკაკუნებ კლავიატურაზე თითებს. პირობა რომ მქონდა დადებული, სამაგისტროს დავიცავ და ამის მეტად ასეთი დატვირთული აღარ ვიქნები არასოდეს, თუ გაუსაძლისად არ მჭირდებოდა ფული-მეთქი, ვერ შევასრულე. თუმცა პირობის ასე არშესრულებას არა უშავს, ხო? მთვარია სხვა პირობები შევასრულო. შენ რას იტყვი?
კიდევ, გული ვიჯერე და ტელევიზიები ავატალახე და უმეტსად თავს არ ვირცხვენდი, შენ ალბათ კარგად ვერ გამიგებ, რა გრძნობაა კამარების წინ პრანჭვა, ისე ჩუმად დაიპარები ბუხრებიდან და ფანჯრებიდან.
ფსიქოლოგიის გვერდიც გავაკეთე facebook-ზე და ნელნელა იკრებს მოწონებებს. წელს ალბათ იმ ძირითად საქმეზეც დავიწყებ ზრუნვას, რისი საძირკველიც არის ეს. ჩვენს საიტსაც უფრო აქტიურად მივხედავთ მე და ჯუდა.
პრინციპულობის და სამართლიანობის გზაზე სიარულიც შედარებით განმტკიებული ნაბიჯებით დავიწყე და პირობას გაძლევ, ბოლოსდაბოლოს გავხდები ძლიერი გოგო!
კიდევ რა მინდა გთხოვო, იქნებ შობას, ან ველით ახალ წელს, ან დაბადების დღეზე ლილი ბაბოსთან მიხვიდე. პირველი წელია მისთვის იმ ქვეყნად ყოფნის და არ გაუჭირდეს, იქნებ ცოტა გაახალისო. დაჯექი და რამე მოაყოლე, ხო იცი, როგორ უყვარს ლაპარაკი! მეც დამავიწყდა მისთვის საჩუქრის ყიდვა (სახლში ყველას ვუყიდე, არადა, ჩემი თავის ჩათვლით). გადაეცი, რომ ყველანი კარგად ვართ, რომ ცოტნემ მოუმატა ბუტბუტს.
კარგი ახლა, მე კი მინდა, რომ წერა დამებედოს, მაგრამ აღარ შეგაწყენ თავს.
ჰო, ისიც უნდა გითხრა, სალამურის დაკვრის სწავლა რომ დავიწყე! ხომ იცი, რატომ მიყვარს სალამური განსაკუთრებით?! ნამდვილი მისწრებაა უხმოებისთვის, თუ უკრავ, ვერ იმღერებ ვერანაირად, ყელიდან კიდე მაინც უშვებ, რაც რამ გაქვს ამოსაღერღი!
მომავალ წლამდე.


ლიკა.

Sunday, October 23, 2016

შეწყვეტილი შემოდგომა

მწიფემსხლისფერი შემოდგომა აყოლებს კვნესას
გაფრენილ ფოთლებს და ნეშომპალას,
გამოყვითლება არ დასცალდა ზოგ მათგანს წელსაც,
დაურიდებლად წაიღო ქარმა.
გაბუტულ ტუჩებს ადებს მინას ანცი გოგონა,
ტკბილი ოქტომბრით ვერ ისარგებლა,
შიშველ კანჭებზე ვერ მოირგო გეტრები, ჰოდა,
ჩაი შემოდგა, ეძლევა სევდას.






22.10.2016 (23.10.2016)

****

გადამიავდრდა, ცისარტყელა ჩემსკენაც კრთება,
მკრთალად, ნელინელ იკვეთება ფერთა პალიტრა,
იმ ღამეებს კი, რაც ვათენე აქამდე თეთრად,
ხაზს გადავუსმევ და ცხოვრებას ვიწყებ ახლიდან.

22.10.2016 (23.10.2016)

***

ათას გაზაფხულს გავუძლებ და ფანტელთ თოვებას,
გადათანგული მარტო შევძლებ ჩრდილის მოძებნას,
ოღონდ ამ ფოთლებს, ყვითელ ფოთლებს ნუ შემატოვებ,
მათი შრიალი მოჰგავს შენი ხელის მოხვევას.

22.10.16

Thursday, March 3, 2016

ნახატი დედას

ჩემს კუჭში ნამდვილი ომი იწყებოდა, მაგრამ ვერ გავუძელი დედას ნახატის ხატვის დაუყონებლივ დაწყების ცდუნებას. დედაჩემის პირმშო შვილის მოტანილ ბანანს დავჯერდი და საღებავების ძებნა დავიწყე გამალებით. ფუნჯი და ქილაც გამოვაძვრინე ფარდის უკნიდან ოთახის სინათლეზე და თეთრი ფურცლის ცისფრად დაფარვას შევუდექი (თან ცაციათი ბანანს ვილუკმებოდი). რატომღაც ჩავთვალე, რომ ცისფერი ყველაზე მეტად შეეფერება დედისთვის განკუთვნილ ნახატს. ახლა დავფიქრდი, რითი ამეხსნა ამ ნაჯღაბნში ცის-ფრის არჩევა და დედა ხომ ცასავით იმედიანია, შვილები ხომ მუდამ მას შევყურებთ, როგორც მშრომელი კაცი ცას-მეთქი. მომწონს იმის გაფიქრება, რომ ჭკვიანი შვილი ყავს დედაჩემს, ან მაგის მგავსი რაღაც... ისევ ფიქრს ვაგრძელებ, დედაც ხომ ხან მოწმენდილია, ხან ღრუბლიანი და ავდრიანი, იქნებ ზოგჯერ სეტყვაც დაგაწიოს, მაგრამ დედა შენი ცაა მაინც, მისი გულის ტატნობიდან მოელი მუდამ შველას. თუ დედა გადაგავიწყდა, მიწისკენ და უფსკრულისკენ წასულხარ ალბათ. დედა თავისი ყავს ყველას, ისევე როგორც ქვეყნის ყველა კიდეს თავისი ცა აქვს. ზოგი დედა უფრო კამკამაა, ზოგი უფრო ჩაბნელებულ-ჩაწყვდიადებული. დედაც ბედისწერის ნაწილია, დედა შენამდე ყოფილა და ვინც შეგხვდა დედად, ეგაა შენი ბედი, ეგ გეყოლება სიცოცხლის ბოლომდე და მის მერეც, როგორც მიწას ცას ვერ გამოუცვლი.

რას ვბოდიალობ ნეტავ, იქნებ მზე მინდოდა დამეხატა და სულაც ამიტომ ავიღე ცისფერი საღებავი?! რომ არ ვფიქრობდი მზის დახატვას?!

მაშინ მხოლოდ იასამნის დახატვას ვაპირებდი. ისიც, აი, რატომ: ჩემი ყველა სამმარტო და სარვამარტო ბარათი ყვავილებით იყო ხოლმე მორთული (ისინი ახლაც ინახება უჯრაში, დედას ლექსებთან და მეგობრების წერილებთან ერთად). ჰოდა, ვითომ რატომ არ გავიხსენო ბავშვობა, ახლაც, როგორც მაშინ, საჩუქარს ხომ მაინც ვერ ვუყიდი-მეთქი. მაინც როგორი ყვავილები უნდა დამეხატა? გამახსენდა დედა, სოფლიდან რომ ჩამომივიდა იასამნებით. თუმცა არც კი ვიცი, მართლა ასე თუ იყო. იქნებ ქრიზანთემები ჩამომიტანა? ჰო, იასამნები ნატოსთან მოიტანა ტიტებთან ერთად და გავიყავით. უკვე გვიანია, იასამნიც ხატვის მცდელობა დასრულებულია. მერე რა, რომ არ გავს. დედა ნამდვილად მიხვდება, რა არის ის.

მერე გაჩნდა იები, რომლებიც ყოველთვის გვიან ყვავდებოდნენ ჩემს ეზოში და იძულებული ვხდებოდი, ისევ ფანქრით მეხატა ყვავილები. და ბოლოს, მზე...

გულის დაწყვეტა, დედას საჩუქარს ვერ ვუყიდი-მეთქი, შემსუბუქდა. თორემ თავის იმით ნუგეში, რომ ბოლოჯერ ვარ ფულნაკლული შვილი-მეთქი, უშედეგოა. სურვილი, რომ ავუნაზღაურო დედას შეუღებავი ჭაღერები და არშემდგარი ლაღი დღეები, მგონია, მაშინ დაკმაყოფილდება, როცა დედა დაბერდება. არადა, მაშინაც დედას იმედი მაქვს, შვილიშვილებს რომ ჩავუყვან, სოფლის კვერცხითა და მაწვნით გამიძღობს-მეთქი.

როცა მცენარე იზრდება, მზეს უახლოვდება, ჩვენ კი რაც ვიზრდებით, მით ვშორდებით ჩვენს ცას და მიწისკენ მივიწევთ. ჩვენი ცის მზე კი, რომელიც ყოველთვის თაკარაა, ღრუბლის მიღმიდანაც კი გვწდება, გვათბობს და გვანათებს.

Wednesday, January 27, 2016


უ-ფერებ-ობა
(აბდაუბდა ნაამბობი)


ცარიელი ფურცელი, ლეპტოპზე. წამიერი მიშტერება, აბდაუდა აზრები, უფრო სწორედ, უ-აზრ-ობა, სათქმელი არაფერი გაქვს. არადა რაღაც იღრნება შეგნით და წერას გთხოვს. ანდა რაღაცას, არა წერას კოკრეტულად. იქნებ სიმღერაც იყოს ეს რაღაც, მაგრამ საკუთარი ხმის უძლურება, მიჰყვეს მელოდიას... თუ უ-ხმო-ობა (ოჰ, რა ნერვებმომშლელია, როდესაც ამ სიტყვაშ "ხმა" იცვლება "ხმო"-თი)?! იქნებ საცეკვად იღრნება?! თუმცა მკრთალი აღმაფრენა არ არის საკმარისი საკუთარი სხეულის ასატაცებლად და ასე უ-აღტაცებ-ოდ რჩები ჯდომასა და წოლას შორის. ეს მელოდიაც, ხმადაბალი რომაა ცეკვისთვის, დაუნდბლად ხმამაღლა იღვრება მოშავო მოწყობილობიდან. ხმის ჩასაწევ ღილაკამდე კი თითქოს კილომეტრებია. იქნებ ხატვა? ჰა, იქნებ ხატვა უფრო მოკლავს წყურვილს? არა, ამ საღებავებში არ არის სანადო პალიტრა და არ ღირს ხატვა უ-ფერ-ებ-ოდ. თუ უ-ფერებ-ოდ? აქ: ჩაღიმება - ის რაც ყველაზე ალალია. უ-ფერებ-ოდ. ოჰ, უ-ფერებ-ოდ ხომ არაფერი არ ღირს. მორჩა! აქ უნდა დამთავრდეს ჯღაბნა. არც ჯღაბნა არ ღირს, უ-ფერებ-ოდ. საიდუმლო უ-აზრ-ობის, უ-ხმო-ობის, უ-აღტაცებ-ობის, უ-ფერ-ებობის ამოხსნილია: უ-ფერებ-ობა! და, აი, ისიც: სიმღერა, რომელიც მხოლოდ ერთი სიტყვისთვის გიყვარს და მხოლოდ შენ (ალბათ) გიყვარს ის ამ სიტყვისთვის. აჰა, დამთავრება ნოსტალგიურად ტკბილი სიმღერა და მაშინ დავსვათ წერტილი.

უ-ფერებ-ობა.

27 იანვარი, 2016 წელი